Direct na de corona “lockdown” heb ik al in mijn blog van 16 maart jl. ( https://vandewintlegal.nl/openbreken-van-contracten-ivm-corona-crisis/ )een samenvatting gegeven van de (civielrechtelijke) juridische basis voor de m.i. te verwachten massale behoefte van bedrijven om bestaande contracten te wijzigen (of te beeindigen) wegens onvoorziene omstandigheden. Nu, 3 weken later, wordt duidelijker hoe de (civiele) praktijk zich wat dit betreft ontwikkelt. Ondernemers hebben, zoals verwacht, massaal de overheidsloketten gevonden maar het is afwachten of de beloofde liquiditeit op tijd komt en voldoende is. Er zullen meer extreme situaties zijn waarin een contractspartij nakoming direct staakt of opschort met een beroep op overmacht (zie artikel 75 boek 6 BW). Als dat beroep terecht is gedaan kan dat aan hem/ haar niet worden toegerekend (en dus geen verzuim en geen schadevergoedingsplicht).
In mijn algemene ondernemingspraktijk heb ik vooral met de volgende contracten te maken gehad waarbij dit zou kunnen spelen:
– Huurovereenkomsten (bedrijfsruimte)
– Lease contracten
– Arbeidsovereenkomsten
– Overname overeenkomsten (bijvoorbeeld afgebroken onderhandelingen, garanties)
– Koop/Leveringscontracten (vooruitbetalingen)
– Overeengekomen afname garanties
– Leningsovereenkomsten (aflossing en rente)
– Bouwcontracten/ aannemingsovereenkomsten (waarborgsommen, vooruitbetalingen)
– Software ontwikkelingsovereenkomsten
– Service overeenkomsten
– Franchise contracten
Meestal zal overigens sprake zijn van dreigende overmacht (wat niet hetzelfde is dreigende onwil). Zoals ik in mijn eerdere blog aangaf zal een rechter niet snel meegaan met dit argument (overeenkomsten dienen te worden nagekomen). Het is dus heel belangrijk om je “dossier” goed op te bouwen alvorens het op een eventuele rechtszaak (of zelfs faillissement, de eerste aanvragen zijn al in behandeling zo lees ik in de media) aan te laten komen .
Enkele praktische tips:
Lees je contract nóg eens goed door en inventariseer hoe dat contract (bij langer lopende contracten) in praktijk is gebracht en eventueel (al dan niet stilzwijgend) is gewijzigd.
Welke (tussentijdse) beëindigings/wijzigingsmogelijkheden zijn eventueel vermeld in de overeenkomst (inclusief eventuele algemene voorwaarden)?
Wat zijn de te verwachten juridische tegenmaatregelen die je wederpartij zou kunnen nemen (als jij niet nakomt hoeft hij/zij dat ook niet te doen) en welk effect heeft dat op je onderneming? Denk aan betaalde borgsommen, vooruitbetalingen op leveranties of nog te leveren (onderhouds-)diensten. Wat zijn eventueel je alternatieve leveranciers of eventuele back-up (plan B). Hoe kun je daarmee (eventueel tijdelijk) contracteren?
Vergeet ook niet dat je te allen tijde een (eigen) schadebeperkingsplicht hebt. Een rechter zal dit, zeker nu, zwaar meewegen bij zijn/haar oordeel over een (contractuele) schadeclaim tegen je contractspartij die niet (of niet volledig) nakomt
Ten slotte: Wat doen je “concullega’s” in vergelijkbare situaties?
Mail of bel mij als er vragen zijn:
Joop@vandewintlegal.nl T 0204459987